Nertas
Coriaria myrtifolia
Coriariaceae
Àutri noum : Redo, Rouedo, Róudou, Redou, Ebriago.
Noms en français : Corroyère, Redoul.
Descripcioun :Lou nertas o róudou es un aubret que trachis sus lou limas en ribo d'aigo. Se recounèis à si fueio óupousado, óuvalo, un pau pounchudo e de 3 à 6 cm de long. Li fru (pentakène) negre an un aspèt bèn particulié.
Usanço :D'ùni se soun engana emé li fru que dounon un pau d'èr is amouro. A passa tèms èro poussible de n'en mourri. La planto caup de couriamirtino qu'a d'efèt proche de l'estrichino, adounc forço dangerouso (tambèn pèr li bèsti). Li fueio èron proun emplegado, à passa tèms, pèr rusca li pèu.
Port : Aubret
Taio : 1 à 3 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Coriaria
Famiho : Coriariaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 4 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Ribiero
- Camin de ferre
- Esboudèu
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Estenoumediterranenco
Ref. sc. : Coriaria myrtifolia L., 1753
Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753